معرفی و خلاصه داستان نمایشنامه‌های شکسپیر

ریچارد سوم نمایش‌نامه‌ای تاریخی اثر ویلیام شکسپیر است که داستان تراژیک به قدرت رسیدن شاه ریچارد سوم و سقوط وی را به پرده می‌کشد. به روایت شکسپیر وی مردی بدقیافه، گوژپشت، حیله‌گر و خشن و برادر پادشاه وقت از دودمان پلانتاجنت است که با خود عهد کرده به هر قیمتی شده صاحب تاج و تخت شود. نمایش‌نامه ریچارد سوم، پُرشخصیت‌ترین نمایش درمیان نمایش‌نامه‌های شکسپیر است و ماجراهای آن در اواخر سده شانزدهم میلادی براساس نحوه ظهور و سقوط شاه ریچارد سوم نوشته شده‌است.

در نمایش‌نامه، ریچارد سوم برای رسیدن به تاج و تخت، برادرزاده‌های خود را که ملقب به «شاهزاده‌های برج» بودند به قتل می‌رساند. این شاهزاده‌ها تنها پسران ادوارد چهارم و در زمان مرگ پدرشان ۹ و ۱۲ ساله بودند.

اگرچه عنوان نمایش‌نامه ژولیوس سزار است، ولی سزار شخصیت اصلی نمایش‌نامه نیست؛ او تنها در سه صحنه حضور دارد و در ابتدای پرده سوم کشته می‌شود. مارکوس بروتوس بیشتر از چهار بار و هر بار چندین خط سخن می‌گوید و بار روانشناسی نمایش، کشمکش او برای انتخاب بین شرافت، وطن‌پرستی و دوستی با سزار است.

شخصیت‌های نمایشنامه ژولیوس سزار عبارتند از:

ژولیوس سزار
کالپورنیا: همسر سزار
اوکتاویوس، مارک آنتونی، لپیدوس
سیسرو، پوبلیوس، پوپیلیوس لنا: سناتور
مارکوس بروتوس، کاسیوس، کاسکا، تربونیوس، لیگاریوس، دکیوس بروتوس، متلیوس سیمبر، سینا: توطئه‌کنندگان علیه سزار
پورتیا: همسر بروتوس
فلاویوس و مارولوس: تریبونز
آرتمیدوروس: یک سوفسطایی اهل کنیدوس
یک فالگیر
سینا: شاعری که به توطئه ربطی ندارد
لوسیوس، تیتنیوس، مسالا، کاتوی جوان، ولومنیوس: دوستان بروتوس، کاسیوس
وارو، کلیتوس، کلاودیوس: سربازانی از ارتش بروتوس، کاسیوس
لاب، فلاویوس: افسرانی از ارتش بروتوس
لوسیوس، داردانیوس: خدمتکاران بروتوس
پینداروس: خدمتکار کاسیوس
یک شعر (اعتقاد بر این است از مارکوس فاونیوس الهام گرفته شده‌است)
یک پیام‌رسان
یک پینه‌دوز
یک نجار
سربازان، سناتورها، توده مردم و ملازمان دیگر

مارکوس بروتوس یک پرتور رومی و از دوستان نزدیک سزار است. بروتوس به خاطر شک فزاینده‌ای که به قصد سزار برای تبدیل جمهوری به حکومت پادشاهی دارد (این شک را گایوس کاسیوس در دل او می‌اندازد) به گروهی سناتور که قصد توطئه علیه سزار را دارند می‌گرود.

صحنه‌های اولیه نمایشنامه به بحث بروتوس با کاسیوس و نیز کشمکش درونی او می‌پردازد. افزایش حمایت عمومی باعث گرویدن بروتوس به دسیسه‌چینان می‌شود (این حمایت عمومی در واقع فریبی بیش نیست که از سوی کاسیاس با نوشتن نامه‌های دروغین با دست‌خط‌های مختلف به بروتوس صورت می‌گیرد تا او را تشویق به پیوستن به مخالفان کند). فالگیری به سزار درباره نیمه ماه مارس هشدار می‌دهد، اما او اعتنایی نمی‌کند و در آن روز به دست دسیسه‌چینان در کاپیتول کشته می‌شود. کشته شدن سزار از مشهورترین صحنه‌های نمایشنامه است که در پرده سوم روی می‌دهد. سزار با نادیده گرفتن هشدارهای فالگیر و نیز همسرش به سنا می‌رود. در آنجا با انگیزه قبلی یک درخواست رای‌گیری از طرف متالوس سیمبر برای برادر تبعیدی‌اش داده می‌شود که سزار بلافاصله آن را رد می‌کند. در این هنگام، کاسکا از پشت گردن سزار را می‌گیرد تا دسیسه‌چینان او را آماج ضربات چاقو سازند. بروتوس آخرین نفر است و سزار جمله معروفش را در این لحظه به او می‌گوید: «تو هم، بروتوس؟» و شکسپیر این را نیز از زبان سزار اضافه کرده‌است که «پس بر خاک بیفت، سزار» و با این کار خواسته این نکته را برساند که سزار پس از فهمیدن این خیانت نخواسته که زنده بماند، پس قهرمان است.

آنگاه توطئه‌گران می‌گویند که این کار را برای روم کرده‌اند نه برای خودشان، و تلاشی برای فرار از صحنه قتل انجام نمی‌دهند. بروتوس نیز در سخنانی از کار خود دفاع می‌کند و جمعیت نیز در آن لحظه طرف او را می‌گیرد. اما مارک آنتونی با ایستادن بر بالای جسد سزار، با زیرکی هرچه تمام‌تر با خطابه‌ای (که با این جمله شروع می‌شود: «دوستان، رومیان، هم‌میهنان، به من گوش فرادهید») که برخلاف سخنان منطقی بروتوس، احساسات مردم را هدف گرفته، مردم را علیه قاتلان می‌شوراند و باعث می‌شود که مردم توطئه‌گران را از رم بیرون کنند…